Lagasafn. Ķslensk lög 12. aprķl 2024. Śtgįfa 154b. Prenta ķ tveimur dįlkum.
2003 nr. 76 27. mars
[1. gr. Réttindi barns.
Barn į rétt į aš lifa, žroskast og njóta verndar, umönnunar og annarra réttinda ķ samręmi viš aldur sinn og žroska og įn mismununar af nokkru tagi. Óheimilt er aš beita barn hvers kyns ofbeldi eša annarri vanviršandi hįttsemi. Žaš sem barni er fyrir bestu skal įvallt hafa forgang žegar teknar eru įkvaršanir um mįlefni žess. Barn į rétt į aš lįta skošanir sķnar ķ ljós ķ öllum mįlum sem žaš varša og skal tekiš réttmętt tillit til skošana žess ķ samręmi viš aldur og žroska.]1) [1. gr. a.]1) Réttur barns til aš žekkja foreldra sķna. Barn į rétt į aš žekkja bįša foreldra sķna. [Móšur er skylt aš fešra barn sitt žegar fešrunarreglur 2. gr. eiga ekki viš, sbr. žó [2.–5. mgr.]2) 6. gr. Sama į viš eftir atvikum ef sį sem elur barn og/eša hitt foreldriš hefur breytt skrįningu kyns og fešrunar- eša foreldrareglur 2. eša 3. mgr. 5. gr. eiga ekki viš, sbr. žó [5. mgr.]2) 6. gr. a.]3) [Barn į rétt į tiltękum upplżsingum ķ žjóšskrį um skrįningu į foreldrastöšu foreldra sinna svo og upplżsingum um breytingar į kynskrįningu žeirra.]3) 2. gr. [Foreldrareglur um börn hjóna og foreldra ķ skrįšri sambśš.]1) [Kona sem elur barn er móšir žess.]1) Eiginmašur móšur barns telst fašir žess ef žaš er ališ ķ hjśskap žeirra. Hiš sama gildir ef barn er ališ svo skömmu eftir hjśskaparslit aš žaš sé hugsanlega getiš ķ hjśskapnum. Žetta gildir žó ekki ef hjónin voru skilin aš borši og sęng į getnašartķma barnsins eša ef móšir žess giftist eša skrįir sambśš sķna ķ žjóšskrį, meš öšrum manni, fyrir fęšingu barnsins. Nś giftist móšir barns eftir fęšingu žess manni sem hśn hefur lżst föšur barnsins og telst hann žį fašir žess, enda sé barniš žį ófešraš. Ef móšir barns og mašur sem hśn lżsir föšur žess hafa skrįš sambśš sķna ķ žjóšskrį viš fęšingu žess telst hann fašir barnsins. Sama er ef móšir barns og mašur er hśn lżsir föšur žess skrį sambśš sķna ķ žjóšskrį sķšar, enda sé barniš žį ófešraš. 3. gr. Įkvöršun um fašerni barns er įkvęši 2. gr. taka ekki til …1) Ef fešrunarreglur 2. gr. eiga ekki viš veršur barn fešraš meš fašernisvišurkenningu manns, sbr. 4. gr., samžykki skv. 6. gr. eša dómsśrlausn, sbr. II. kafla. …2) [Um foreldri barns žegar annaš foreldri eša bęši hafa breytt skrįningu kyns gilda įkvęši 5. gr. Um foreldri barns sem getiš er viš tęknifrjóvgun gilda įkvęši 6. gr., sbr. og 6. gr. a.]1) 4. gr. Fašernisvišurkenning. Nś gengst karlmašur, sem kona kennir barn sitt, viš fašerni žess meš skriflegri yfirlżsingu sinni fyrir sżslumanni, fyrir dómara ķ mįli skv. II. kafla eša bréflega, og telst hann žį fašir barnsins. Sé yfirlżsingin gefin bréflega skal undirritun hennar stašfest af [lögmanni]1) eša tveimur vitundarvottum. Žar skal tekiš fram aš śtgefandi yfirlżsingarinnar hafi ritaš nafn sitt eša kannast viš undirritun sķna ķ višurvist žess eša žeirra er undirskriftina stašfesta. Vitundarvottar skulu geta kennitölu sinnar eša eftir atvikum fęšingardags og heimilisfangs. [Ķ žeim tilvikum žegar yfirlżsing er gefin bréflega er heimilt aš leggja hana fram į rafręnu eyšublaši ef žaš er undirritaš meš fullgildum rafręnum skilrķkjum. Viš žęr ašstęšur er ekki žörf į sérstakri stašfestingu lögmanns eša tveggja vitundarvotta.]2) [Rįšuneytiš]3) getur męlt svo fyrir aš fašernisvišurkenning sem fengin er erlendis sé jafngild fašernisvišurkenningu sem fengist hefur hér į landi. Ef lżstur fašir er ósjįlfrįša skal yfirlżsing hans gefin fyrir sżslumanni eša dómara aš višstöddum lögrįšamanni hins ósjįlfrįša manns. Nś er sįlręnum högum lżsts föšur svo hįttaš aš ekki žykir fullvķst aš hann geri sér grein fyrir žżšingu fašernisvišurkenningar og skal žį śr mįli leyst meš dómi. Nś skżrir móšir frį žvķ aš hśn hafi haft samfarir viš fleiri menn en einn į hugsanlegum getnašartķma barns og skal žį leyst śr mįli meš dómi. Žess er žó eigi žörf ef fyrir liggja nišurstöšur mannerfšafręšilegra rannsókna er benda eindregiš til žess aš tiltekinn mašur, sem móšir hefur lżst sennilegan föšur barns, sé fašir žess. Getur žį sį mašur gengist viš fašerni barnsins. Ef nišurstaša mannerfšafręšilegrar rannsóknar śtilokar aš sį mašur sé fašir barns sem móšir hefur lżst föšur žess skal greiša śr rķkissjóši kostnaš vegna rannsóknar sem sżslumašur hefur tališ rétt aš efna til. 5. gr. [Foreldrar barns žegar annaš foreldri eša bęši hafa breytt skrįningu kyns. Karlmašur sem elur barn telst fašir žess. Sį sem elur barn og hefur hlutlausa kynskrįningu telst foreldri žess. Sé fašir eša foreldri skv. 1. mgr. ķ hjśskap eša skrįšri sambśš ķ žjóšskrį viš fęšingu barns telst eiginmašur eša sambśšarmašur einnig fašir barnsins. Įkvęši 2. gr. gilda um žessar ašstęšur eftir atvikum. Ef maki žess sem elur barn hefur breytt skrįningu kyns žį telst maki móšir eša foreldri barnsins ef žaš er ališ ķ hjśskap eša skrįšri sambśš žeirra. Kona telst žį móšir barns og sį sem hefur hlutlausa kynskrįningu telst foreldri barns. Žetta į žó einungis viš ef upphafleg kynskrįning śtilokar ekki lķffręšileg tengsl makans viš barniš. Įkvęši 2. gr. gilda um žessar ašstęšur eftir atvikum. Ef įkvęši 2. og 3. mgr. eiga ekki viš getur foreldrastaša įkvaršast į grundvelli fašernis- eša foreldravišurkenningar skv. 5. eša 6. mgr., samžykkis skv. 6. gr. a eša dómsśrlausnar skv. II. kafla, sbr. 19. gr. a. Ef karlmašur, sem fašir eša foreldri skv. 1. mgr. kennir barn sitt, gengst viš fašerni žess skv. 4. gr. žį telst hann fašir barnsins. Um foreldravišurkenningu žess sem hefur breytt skrįningu kyns gilda įkvęši 4. gr. eftir atvikum. Viškomandi telst žį móšir eša foreldri barns eftir žvķ hvernig breyttri kynskrįningu er hįttaš, sbr. 3. mgr. Žetta į žó einungis viš ef upphafleg kynskrįning śtilokar ekki lķffręšileg tengsl viškomandi viš barniš. Žaš sem segir um móšur ķ 1. gr. a, 3. mgr. 27. gr. og 58. gr., móšur sem elur barn ķ 25. gr. og 2. mgr. 29. gr. og barnsmóšur og konu ķ 26. gr. į einnig viš um žann sem er fašir eša foreldri barns skv. 1. mgr. Įkvęši annarra laga sem fjalla um móšur, žungaša konu, konu sem nżlega hefur ališ barn eša konu meš barn į brjósti gilda einnig um žann sem er fašir eša foreldri skv. 1. mgr. Žaš sem į viš um föšur og barnsföšur ķ įkvęši 25.–27. gr. og 58. gr. gildir um žann sem telst móšir eša foreldri skv. 3. mgr. og žann sem gengst viš foreldrastöšu skv. 6. mgr. Įkvęši annarra laga sem fjalla um föšur eša barnsföšur gilda einnig um žessa einstaklinga. Įkvęši žetta į einnig viš, eftir žvķ sem viš getur įtt, ef foreldri breytir skrįningu kyns eftir fęšingu barns.]1) 6. gr. [Foreldrar barns sem getiš er viš tęknifrjóvgun.]1) [Kona sem elur barn sem getiš er viš tęknifrjóvgun telst móšir žess. Kona sem samžykkt hefur aš tęknifrjóvgun fari fram į eiginkonu sinni samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun telst [móšir]1) barns sem žannig er getiš. Sama į viš um konur sem skrįš hafa sambśš sķna ķ žjóšskrį. Mašur sem samžykkt hefur aš tęknifrjóvgun fari fram į eiginkonu sinni samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun telst fašir barns sem žannig er getiš. Sama į viš um mann og konu sem skrįš hafa sambśš sķna ķ žjóšskrį. [Einstaklingur sem samžykkt hefur aš tęknifrjóvgun fari fram į eftirlifandi eša fyrrverandi eiginkonu eša sambśšarkonu, samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun, eftir andlįt, skilnaš eša sambśšarslit telst móšir eša fašir barns sem žannig er getiš. Gildir žetta žrįtt fyrir aš sį sem gengst undir tęknifrjóvgun kunni aš vera ķ hjśskap eša skrįšri sambśš meš öšrum žegar tęknifrjóvgun fer fram eša viš fęšingu barns.]2) [Barn einhleyprar konu sem getiš er viš tęknifrjóvgun veršur ekki fešraš [nema įkvęši 4. mgr. eigi viš].2)]1) [Heimilt er aš beita įkvęšum 2. og 3. mgr. um žau tilvik žegar barn hefur veriš getiš viš tęknifrjóvgun erlendis. Žjóšskrį Ķslands metur žį gildi framlagšra gagna foreldris, m.a. hvort tęknifrjóvgun hafi veriš gerš samkvęmt heimild žar til bęrra stjórnvalda eša dómstóla. Skilyrši er aš hjśskaparstaša foreldra uppfylli skilyrši 2. og 3. mgr. eftir žvķ sem viš į. Sį sem óskar skrįningar barns skv. [6. mgr.]2) greišir allan kostnaš af žeim gögnum sem leggja žarf fram įšur en Žjóšskrį Ķslands tekur įkvöršun um skrįningu barns ķ žjóšskrį, žar į mešal fyrir žżšingu gagna ef žurfa žykir.]3) Mašur sem gefur sęši ķ žeim tilgangi aš žaš verši notaš viš tęknifrjóvgun į [öšrum einstaklingi]1) en eiginkonu sinni eša sambśšarkonu, sbr. 3. mgr., [eša eftirlifandi eša fyrrverandi eiginkonu eša sambśšarkonu, sbr. 4. mgr.],2) samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun veršur ekki dęmdur fašir barns sem getiš er meš sęši hans. Mašur sem gefiš hefur sęši ķ öšrum tilgangi en greinir ķ [8. mgr.]2) telst fašir barns sem getiš er meš sęši hans nema sęšiš hafi veriš notaš įn vitundar hans eša eftir andlįt hans. [Įkvęši 8. mgr. 5. gr. gildir um móšur skv. 2. mgr. eftir žvķ sem viš į.]1)]4) [6. gr. a. Foreldrar barns sem getiš er viš tęknifrjóvgun žegar annaš foreldri eša bęši hafa breytt skrįningu kyns. Karlmašur sem elur barn sem getiš er viš tęknifrjóvgun telst fašir žess. Sį sem hefur hlutlausa kynskrįningu og elur barn sem getiš er viš tęknifrjóvgun telst foreldri žess. Eiginmašur sem samžykkt hefur aš tęknifrjóvgun samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun fari fram į maka sķnum sem er fašir eša foreldri skv. 1. mgr. telst fašir barns sem žannig er getiš. Eiginkona ķ sömu sporum telst móšir barns. Sama į viš um einstaklinga sem skrįš hafa sambśš sķna ķ žjóšskrį. Ef sį sem breytt hefur skrįningu kyns hefur samžykkt aš tęknifrjóvgun samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun fari fram į eiginkonu sinni eša hjśskaparmaka sem er fašir eša foreldri skv. 1. mgr. telst viškomandi móšir, fašir eša foreldri barnsins eftir žvķ hvernig breyttri kynskrįningu er hįttaš. Karlmašur telst žį fašir, kona telst móšir og sį sem hefur hlutlausa kynskrįningu telst foreldri barns. Sama į viš um einstaklinga sem skrįš hafa sambśš sķna ķ žjóšskrį. [Einstaklingur sem samžykkt hefur aš tęknifrjóvgun fari fram į eftirlifandi eša fyrrverandi hjśskapar- eša sambśšarmaka, samkvęmt įkvęšum laga um tęknifrjóvgun, eftir andlįt, skilnaš eša sambśšarslit telst móšir, fašir eša foreldri barns sem žannig er getiš eftir žvķ hvernig breyttri kynskrįningu er hįttaš į sama hįtt og skv. 2. mįlsl. 3. mgr. Gildir žetta žrįtt fyrir aš sį sem gengst undir tęknifrjóvgun kunni aš vera ķ hjśskap eša skrįšri sambśš meš öšrum žegar tęknifrjóvgun fer fram eša viš fęšingu barns.]1) Ef fašir eša foreldri skv. 1. mgr. er einhleypt žį veršur ekki įkvaršaš hvert hitt foreldri barnsins er [nema įkvęši 4. mgr. eigi viš].1) Įkvęši 7. og 8. mgr. 5. gr. gilda um foreldra barns sem getiš er viš tęknifrjóvgun eftir žvķ sem viš į. Įkvęši [6. og 7. mgr.]1) 6. gr. gilda eftir atvikum um tęknifrjóvgun sem framkvęmd hefur veriš erlendis. Įkvęši [8. og 9. mgr.]1) 6. gr. gilda einnig eftir atvikum um sęšisgjafa sem breytt hefur skrįningu kyns og [8. mgr.]1) 6. gr. um maka, hvort sem maki hefur breytt skrįningu kyns eša ekki. Įkvęši žetta į einnig viš, eftir žvķ sem viš getur įtt, ef kynskrįningu foreldris er breytt eftir fęšingu barns.]2) 7. gr. [Skrįning barns ķ žjóšskrį.]1) Barn skal skrįš ķ žjóšskrį žegar eftir fęšingu žess. [Lęknir eša ljósmóšir sem tekur į móti barni skal spyrja móšur sem elur barniš um fašerni žess, m.a. hvort um tęknifrjóvgun hafi veriš aš ręša eša ekki og skrį yfirlżsingu hennar um žaš.]2) Skal yfirlżsingin undirrituš af móšur og send [Žjóšskrį Ķslands].1) Sį sem móšir lżsir föšur barns veršur žó ekki skrįšur fašir žess ķ žjóšskrį nema barniš sé fešraš samkvęmt lögum žessum. [Sama gildir um yfirlżsingu móšur žegar [2. eša 4. mgr.]2) 6. gr. laganna į viš.]3) …4) [Móšir barns, barniš sjįlft, sį sem er skrįšur fašir barns og sį sem telur sig föšur barns geta óskaš eftir leišréttingu į skrįningu į fašerni barns hjį Žjóšskrį Ķslands į žeim grundvelli aš skrįning sé ekki ķ samręmi viš fašerni barns samkvęmt lögum žessum. Sé fašir eša sį sem taldi sig föšur lįtinn geta žeir erfingjar hans sem ganga jafnhliša eša nęst barninu aš erfšum óskaš eftir leišréttingu į skrįningu. Skal Žjóšskrį Ķslands taka įkvöršun um leišréttingu į skrįningu.]2) Hafi barn ekki veriš fešraš innan sex mįnaša frį fęšingu žess skal [Žjóšskrį Ķslands]1) tilkynna sżslumanni, žar sem móšir į lögheimili, aš barn sé enn ófešraš. Žegar sżslumanni berst tilkynning skv. [4. mgr.]2) skal hann meš bréfi vekja athygli móšur į įkvęši [1. gr. a]5) laganna og skora į hana aš gera rįšstafanir til aš barniš verši fešraš. Skal henni leišbeint um skyldur sķnar ķ žessu sambandi og rétt barnsins, svo og um mįlshöfšunarheimild manns sem telur sig föšur barns. [Įkvęši [2.–5. mgr.]2) gilda eftir atvikum um žį sem breytt hafa kynskrįningu sinni. Rįšherra setur nįnari įkvęši ķ reglugerš um form og framkvęmd skrįningar barns ķ žjóšskrį samkvęmt įkvęši žessu svo og 6. gr. og 6. gr. a, ž.m.t. um [leišréttingu į skrįningu],2) gögn til stašfestingar į fęšingu barns, tęknifrjóvgun hér į landi og erlendis og um foreldri barns og upplżsingagjöf skv. 2. mgr. 1. gr. a.]4) 8. gr. Lögsaga. Dómsmįl um fašerni barns er unnt aš höfša hér į landi ef:
Leyst skal śr mįli, sem rekiš er į grundvelli žessarar greinar, eftir ķslenskum lögum. Įkvęši millirķkjasamninga sem Ķsland er ašili aš skulu ganga framar įkvęšum 1. og 2. mgr. 9. gr. Varnaržing. Fašernismįl mį höfša į heimilisvarnaržingi ašila. Nś į hvorugur ašili eša enginn žeirra varnaržing hér į landi og mį žį höfša mįl fyrir hérašsdómi Reykjavķkur. 10. gr. Mįlsašild. [Stefnandi fašernismįls getur veriš barniš sjįlft, móšir žess eša mašur sem telur sig föšur barns enda hafi barn ekki veriš getiš meš gjafasęši skv. [7. mgr.]1) 6. gr.]2) Nś hefur móšir barns höfšaš mįl og hśn andast įšur en žvķ er lokiš og getur žį sį sem viš forsjį barns tekur haldiš mįlinu įfram. Ef mašur sem telur sig föšur barns höfšar mįl og hann andast įšur en mįli er lokiš getur sį lögerfingja hans sem gengi barninu nęst eša jafnhliša aš erfšum haldiš mįlinu įfram. Höfši barniš sjįlft mįl eša móšir žess skal stefnt žeim manni eša mönnum sem eru taldir hafa haft samfarir viš móšur į getnašartķma barns. Nś er mašur lįtinn įšur en mįl er höfšaš og mį žį höfša žaš į hendur žeim lögerfingja hans sem gengi barninu jafnhliša eša nęst aš erfšum. Ef mašur sem telur sig föšur barns höfšar mįl skal móšur žess stefnt, en sé hśn lįtin, barninu sjįlfu. 11. gr. Mįlskostnašur. Nś er barn stefnandi mįls og skal žį greiša žóknun lögmanns stefnanda sem dómari įkvešur śr rķkissjóši, svo og annan mįlskostnaš stefnanda, žar meš talinn kostnaš viš öflun mannerfšafręšilegra rannsókna og annarra sérfręšiskżrslna. 12. gr. Mįlsmešferš. Fašernismįl sęta almennri mešferš einkamįla aš žvķ leyti sem ekki er męlt fyrir į annan veg ķ lögum žessum. Žinghald ķ fašernismįli skal hįš fyrir luktum dyrum. 13. gr. Mįlsvari. Ef ekki er sótt žing af hįlfu stefnda viš žingfestingu mįls eša žingsókn hans fellur į sķšari stigum nišur getur dómari, žegar sérstaklega stendur į, skipaš honum mįlsvara. Mįlsvari skal hafa samrįš viš umbjóšanda sinn ef unnt er. Dómari įkvešur viš śrlausn mįlsins žóknun til mįlsvara sem greišist śr rķkissjóši, en kveša mį svo į aš stefnda beri aš endurgreiša žóknunina aš nokkru leyti eša öllu. 14. gr. Ašilaskżrslur. Ašilum mįls er skylt aš verša viš kvašningu dómara um aš męta fyrir dómi og gefa skżrslu. Lįti stefnandi žaš undir höfuš leggjast skal mįlinu vķsaš frį dómi. Eins skal fariš aš ef stefnandi neitar sjįlfur aš gangast undir rannsókn skv. 15. gr., eša lįta barniš gangast undir hana ef hann fer meš forsjį žess. Neiti ašili aš öšrum kosti aš koma fyrir dóm getur dómari neytt sömu śrręša gagnvart honum og beita mį viš vitni. 15. gr. Mannerfšafręšilegar rannsóknir. Dómari getur, samkvęmt kröfu, įkvešiš meš śrskurši aš blóšrannsókn verši gerš į ašilum mįls og barninu og enn fremur ašrar sérfręšilegar kannanir, žar į mešal mannerfšafręšilegar rannsóknir. Eru žeir sem ķ hlut eiga skyldir til aš hlķta blóštöku, svo og annarri rannsókn ķ žįgu sérfręšilegra kannana. Dómari getur meš sama hętti įkvešiš meš śrskurši aš blóšrannsókn og mannerfšafręšileg rannsókn skuli fara fram į foreldrum og eftir atvikum systkinum ašilanna, svo og į öšrum börnum žeirra. Śrskurš samkvęmt žessari mįlsgrein mį kęra til [Landsréttar].1) [Unnt er aš óska eftir leyfi Hęstaréttar til aš kęra til réttarins śrskurš Landsréttar.]1) Lögreglu er skylt aš verša viš tilmęlum dómara um ašstoš viš aš flytja ašila til rannsóknar skv. 1. mgr. 16. gr. Gagnaöflun dómara. Dómari getur, ef naušsynlegt žykir, aflaš sjįlfur sönnunargagna, enda hafi hann įšur įrangurslaust beint žvķ til ašila aš afla žeirra. 17. gr. Sönnun. Mašur skal talinn fašir barns ef nišurstöšur mannerfšafręšilegra rannsókna benda eindregiš til žess aš hann sé fašir žess. 18. gr. Lyktir mįls. Mįli sem rekiš er samkvęmt įkvęšum žessa kafla veršur lokiš meš dómsįtt ef ašilar svo kjósa en ella meš dómi nema žvķ sé vķsaš frį eša žaš fellt nišur. [Dómari skal senda [Žjóšskrį Ķslands]1) upplżsingar um fešrun barns į eyšublaši sem hśn leggur til.]2) 19. gr. Nafnleynd og birting dóms. Įšur en endurrit śr žingbókum og dómabókum eru afhent öšrum en ašilum mįls skal afmį śr žeim atriši sem ešlilegt er aš leynt fari meš tilliti til einkahagsmuna. [19. gr. a. Dómsmįl til aš įkvarša foreldrastöšu žegar annaš foreldri eša bęši hafa breytt skrįningu kyns. Įkvęši žessa kafla gilda eftir atvikum um dómsmįl til aš įkvarša foreldrastöšu žess foreldris barns sem ekki ól žaš žegar annaš foreldri eša bęši hafa breytt skrįningu kyns. Įkvęši annarra laga sem fjalla um fašernismįl gilda einnig um dómsmįl samkvęmt žessari grein eftir atvikum.]1) 20. gr. Lögsaga og varnaržing. Um lögsögu og varnaržing ķ mįlum samkvęmt žessum kafla fer skv. 8. og 9. gr. 21. gr. Mįlsašild. [Dómsmįl til vefengingar į fašerni barns geta höfšaš barniš sjįlft og móšir žess, einnig sį sem skrįšur er fašir barns skv. 2. gr. eša mašur sem telur sig föšur barns. Sé fašir eša sį sem taldi sig föšur barns lįtinn geta žeir erfingjar hans sem ganga jafnhliša eša nęst barninu aš erfšum höfšaš slķkt mįl.]1) Mįl til ógildingar į fašernisvišurkenningu getur barn höfšaš, sį sem višurkennt hefur fašerni barns og móšir žess. Mįli barns eša móšur skal beint aš föšur, en aš honum lįtnum aš žeim erfingja hans sem gengur jafnhliša eša nęst barninu aš erfšum. Mįli föšur eša žess sem ķ hans staš kemur skal beint aš móšur barns, en aš henni lįtinni aš barninu sjįlfu. 22. gr. Mįlsmešferš o.fl. Įkvęši 11., 12., 13., 14., 15. og 16. gr., 2. mgr. 18. gr. og 19. gr. eiga viš um mįl sem rekin eru samkvęmt žessum kafla. 23. gr. Vefenging į fašerni barns sem getiš er viš tęknifrjóvgun [o.fl.]1) Nś hefur mašur samžykkt aš tęknifrjóvgun fari fram į eiginkonu eša sambśšarkonu sinni, sbr. [3. mgr. 6. gr.],2) og er žį ķ mįli samkvęmt žessum kafla žvķ ašeins unnt aš taka til greina kröfu um vefengingu į fašerni barns aš ljóst sé aš žaš sé ekki getiš viš tęknifrjóvgunina. [Hiš sama į viš, eftir atvikum, um kröfu um aš višurkennt verši aš kona ķ hjśskap eša skrįšri sambśš meš móšur teljist ekki móšir skv. 2. mgr. 6. gr. og kröfu um aš višurkennt verši aš einstaklingur ķ hjśskap eša skrįšri sambśš meš foreldri sem ól barn teljist ekki móšir, fašir eša foreldri skv. 2. eša 3. mgr. 6. gr. a.]3) [Nś hefur einstaklingur samžykkt aš tęknifrjóvgun fari fram į eftirlifandi eša fyrrverandi maka, sbr. 4. mgr. 6. gr. eša 4. mgr. 6. gr. a, og er žį ķ mįli samkvęmt žessum kafla žvķ ašeins unnt aš taka til greina kröfu um vefengingu į fašerni eša foreldrastöšu aš ljóst sé aš barn sé ekki getiš viš tęknifrjóvgunina.]4) 24. gr. Lyktir mįls. Mįli sem rekiš er samkvęmt žessum kafla veršur lokiš meš dómsįtt ef ašilar svo kjósa, ķ samręmi viš nišurstöšur mannerfšafręšilegra rannsókna, en ella meš dómi nema žvķ sé vķsaš frį eša žaš fellt nišur. [24. gr. a. Dómsmįl til vefengingar į fašerni eša foreldrastöšu og dómsmįl til ógildingar į fašernis- eša foreldravišurkenningu žegar annaš foreldri eša bęši hafa breytt skrįningu kyns. Įkvęši žessa kafla gilda eftir atvikum um dómsmįl til vefengingar į fašerni skv. 2. mgr. 5. gr. eša foreldrastöšu skv. 3. mgr. 5. gr. og um mįl til ógildingar į fašernis- eša foreldravišurkenningu skv. 5. og 6. mgr. 5. gr. Įkvęši annarra laga sem fjalla um dómsmįl til vefengingar į fašerni barns eša ógildingu į fašernisvišurkenningu gilda eftir žvķ sem viš į.]1) 25. gr. [Framlög til móšur sem elur barn.]1) [Sżslumašur getur śrskuršaš föšur barns eša móšur skv. 2. mgr. 6. gr. til aš greiša framfęrslueyri meš móšurinni sem gengur meš og elur barniš samtals ķ žrjį mįnuši fyrir og eftir fęšingu barns, aš kröfu hennar, ef sérstaklega stendur į.]1) Nś veikist móšir vegna mešgöngu eša barnsfara og er sżslumanni žį heimilt, aš kröfu hennar, aš śrskurša barnsföšur [eša [móšur]1) skv. 2. mgr. 6. gr.]2) til aš greiša henni mįnašarlega styrk til hjśkrunar og framfęrslu, žó ekki lengur en nķu mįnuši eftir fęšingu. Skylda mį [foreldri]3) til greišslu framlaga samkvęmt žessari grein žótt barn fęšist andvana. 26. gr. Kostnašur vegna mešgöngu, barnsfara o.fl. Hafi barnsfašir oršiš sannur aš slķku tilręši viš barnsmóšur sem um getur ķ 58. gr. skal sżslumašur śrskurša hann aš kröfu hennar til aš greiša allan kostnaš er af mešgöngu og barnsförum stafar. Aš kröfu konu getur sżslumašur enn fremur śrskuršaš žann sem valdur er aš žunga hennar, sbr. 1. mgr., til aš greiša śtgjöld vegna lögmętrar eyšingar į fóstri hennar. 27. gr. Gjalddagi o.fl. Framlög žau sem greind eru ķ 25. og 26. gr. eru gjaldkręf žegar viš įkvöršun į žeim nema sżslumašur įkveši annaš ķ śrskurši. Framlög skv. 1. mgr. verša ekki įkvöršuš lengra aftur ķ tķmann en eitt įr frį žvķ aš krafa var sett fram nema alveg sérstakar įstęšur leiši til žess. Framlög skv. 25. og 26. gr. skulu renna til móšur barns. 28. gr. [Almennt um inntak forsjįr. Barn į rétt į forsjį foreldra sinna, annars eša beggja, uns žaš veršur sjįlfrįša og eru žeir forsjįrskyldir viš žaš. Foreldrum ber aš annast barn sitt og sżna žvķ umhyggju og viršingu og gegna forsjįr- og uppeldisskyldum sķnum svo sem best hentar hag barns og žörfum. Forsjį barns felur ķ sér skyldu foreldra til aš vernda barn sitt gegn hvers kyns ofbeldi og annarri vanviršandi hįttsemi. Foreldrum ber aš afla barni sķnu lögmęltrar fręšslu og ala meš žvķ išjusemi og sišgęši. Foreldrum ber aš stušla eftir mętti aš žvķ aš barn žeirra fįi menntun og starfsžjįlfun ķ samręmi viš hęfileika žess og įhugamįl. Forsjį barns felur ķ sér rétt og skyldu fyrir foreldri til aš rįša persónulegum högum barns og įkveša bśsetustaš žess. Forsjįrforeldri fer enn fremur meš lögformlegt fyrirsvar barns. Foreldrum ber aš hafa samrįš viš barn sitt įšur en mįlefnum žess er rįšiš til lykta eftir žvķ sem aldur og žroski barnsins gefur tilefni til. Skal afstaša barns fį aukiš vęgi eftir žvķ sem barniš eldist og žroskast.]1) [28. gr. a. Almennt um inntak sameiginlegrar forsjįr. [Foreldrar sem fara sameiginlega meš forsjį barns taka sameiginlega allar meiri hįttar įkvaršanir sem varša barn. Ef forsjįrforeldrar hafa samiš um lögheimili og fasta bśsetu barns hjį öšru žeirra hefur žaš foreldri sem barniš į lögheimili hjį heimild til aš taka afgerandi įkvaršanir um daglegt lķf barnsins, svo sem um hvar barniš skuli eiga lögheimili innan lands, um val į leikskóla, grunnskóla og daggęslu, venjulega eša naušsynlega heilbrigšisžjónustu og reglubundiš tómstundastarf. Forsjįrforeldrar skulu žó įvallt leitast viš aš hafa samrįš įšur en žessum mįlefnum barns er rįšiš til lykta. Ef forsjįrforeldrar hafa samiš um skipta bśsetu barns skulu žeir sameiginlega taka afgerandi įkvaršanir um daglegt lķf barnsins skv. 2. mgr.]1) Ef annaš forsjįrforeldra barns er hindraš ķ aš sinna forsjįrskyldum sķnum eru naušsynlegar įkvaršanir hins um persónulega hagi barns gildar. Nś fara foreldrar sameiginlega meš forsjį barns og er öšru foreldrinu žį óheimilt aš fara meš barniš śr landi įn samžykkis hins.]2) 29. gr. [Forsjį foreldra.]1) Barn į rétt į forsjį beggja foreldra sinna sem eru ķ hjśskap, sbr. žó 3. mgr. 31. gr., eša hafa skrįš sambśš sķna ķ žjóšskrį. Nś eru foreldrar barns hvorki ķ hjśskap né skrįšri sambśš viš fęšingu barns og fer móšir [sem ól barniš]2) žį ein meš forsjį žess, sbr. žó [2. mgr.]3) 32. gr. …1) Įkvęši [28. gr., 28. gr. a, 5. og 6. mgr. 30. gr., [4.–6. mgr.]3) 32. gr., [32. gr. a],3) 33.–35. gr. og 46. gr.]1) eiga einnig viš um ašra en foreldra sem fara meš forsjį barns samkvęmt lögum žessum, eftir žvķ sem viš getur įtt. [29. gr. a. Forsjį stjśp- og sambśšarforeldra. Ef foreldri, sem er ekki ķ hjśskap og fer eitt meš forsjį barns sķns, gengur ķ hjśskap meš öšrum en hinu foreldrinu, žį geta foreldri og stjśpforeldri samiš um aš forsjį barns verši sameiginleg. Hiš sama į viš ef foreldri hefur tekiš upp sambśš meš öšrum en hinu foreldrinu enda hafi skrįš sambśš ķ žjóšskrį stašiš samfleytt ķ eitt įr. …1) Leita skal umsagnar žess foreldris sem ekki fer meš forsjį barns og um samning gilda aš öšru leyti įkvęši 32. gr. [og 32. gr. a]1) eftir žvķ sem viš į.]2) 30. gr. Forsjį viš andlįt forsjįrforeldris. Nś fara foreldrar sameiginlega meš forsjį barns og annaš žeirra andast og fer žį eftirlifandi foreldri eitt meš forsjįna įsamt maka sķnum eša sambśšarmaka, sbr. [29. gr. a],1) ef žvķ er aš skipta. Nś hefur annaš foreldriš fariš meš forsjį barns og fer žį stjśpforeldri eša sambśšarforeldri, sem einnig hefur fariš meš forsjįna, sbr. [29. gr. a],1) įfram meš forsjį eftir andlįt forsjįrforeldris. Viš andlįt foreldris sem fariš hefur eitt meš forsjį barns hverfur forsjį žess til hins foreldrisins. Viš andlįt forsjįrforeldris mį meš samningi skv. 32. gr. eša dómi fela öšrum forsjį barns, aš kröfu hans, en žeim sem forsjį annars fellur til skv. 1.–3. mgr. ef žaš er barni fyrir bestu. Verši barn forsjįrlaust vegna andlįts forsjįrforeldra hverfur forsjį žess til [barnaverndaržjónustu].2) Nś hafa forsjįrforeldrar įkvešiš hver eša hverjir fara skuli aš žeim lįtnum meš forsjį barns žeirra og skal žį eftir žvķ fariš nema sś įkvöršun sé andstęš lögum eša annaš žyki barni fyrir bestu. Yfirlżsing skv. 6. mgr. skal gefin bréflega og skal undirritun hennar stašfest af sżslumanni eša [lögmanni].3) Žaš skal skżlaust tekiš fram aš śtgefandi yfirlżsingarinnar hafi ritaš nafn sitt eša kannast viš undirritun sķna ķ višurvist žess er undirskriftina stašfestir og aš honum hafi veriš leišbeint um réttarįhrif yfirlżsingarinnar. 31. gr. Forsjį viš skilnaš eša samvistarslit foreldra. [Foreldrar fara sameiginlega meš forsjį barns sķns eftir skilnaš og slit sambśšar sem skrįš hefur veriš ķ žjóšskrį nema annaš sé įkvešiš. [Foreldrar skulu semja um hvernig lögheimili og bśsetu barns verši hįttaš ķ samręmi viš įkvęši 32. gr.]1)]2) Foreldrar geta samiš svo um aš forsjį barns žeirra verši …2) ķ höndum annars hvors. Nś slķta giftir foreldrar samvistum įn žess aš hjśskap ljśki og geta žeir žį įkvešiš aš annaš žeirra fari meš forsjį barns. Ef įgreiningur rķs um forsjį barns viš skilnaš foreldra eša viš slit sambśšar foreldra, sem skrįš hefur veriš ķ žjóšskrį, fer um žaš mįl eftir žvķ sem kvešiš er į um ķ 34. gr. [Įkvęši žetta gildir einnig um skilnaš og sambśšarslit foreldris og stjśp- eša sambśšarforeldris sem einnig hefur fariš meš forsjį skv. 29. gr. a.]3) 32. gr. [Samningar foreldra um forsjį, lögheimili og bśsetu. Foreldrar geta samiš um forsjį, lögheimili og bśsetu barns. Samningar skulu įvallt taka miš af žvķ sem best hentar hag og žörfum barnsins. Foreldrar geta samiš um aš forsjį barns verši sameiginleg. Forsendur žess aš semja um sameiginlega forsjį eru aš foreldrar geti haft fullnęgjandi samvinnu og samrįš um mįlefni barns. Foreldrar sem fara sameiginlega meš forsjį barns įn žess aš bśa saman skulu greina hjį hvoru foreldra barn skuli eiga lögheimili og aš jafnaši fasta bśsetu. Foreldrar sem fara sameiginlega meš forsjį barns įn žess aš bśa saman geta einnig samiš um skipta bśsetu barns žannig aš barniš eigi fasta bśsetu hjį žeim bįšum. Forsendur žess aš semja um skipta bśsetu barns eru žęr aš foreldrar geti komiš sér saman um atriši er snśa aš umönnun og uppeldi barnsins og aš bśsetu foreldra sé žannig hįttaš aš barniš sęki einn skóla eša leikskóla og eigi frjįlsan og greišan ašgang aš samfelldu tómstundastarfi og öšrum frķstundum frį bįšum heimilum. Ef samiš er um skipta bśsetu barns skulu foreldrar įkveša hjį hvoru žeirra barniš skuli eiga lögheimili og hjį hvoru žeirra barniš skuli eiga bśsetuheimili hér į landi. Įkvęši žetta gildir ekki um hjón sem skrį lögheimili hvort į sķnum stašnum. Viš stašfestingu sżslumanns į samningi um skipta bśsetu fellur nišur samningur, śrskuršur, dómsįtt eša dómur sem kann aš liggja fyrir um umgengni og mešlag. Foreldrar geta samiš um breytingu į forsjį, lögheimili eša bśsetu barns. Foreldrar geta fališ öšrum forsjį barns sķns meš samningi. Ef forsjį barns er ķ höndum annars foreldrisins skal leitaš umsagnar hins foreldrisins. Samning foreldra um forsjį, lögheimili eša bśsetu barns mį tķmabinda, žó ekki skemur en til sex mįnaša.]1) [32. gr. a. Stašfesting sżslumanns į samningi um forsjį, lögheimili og bśsetu. Samningur um forsjį, lögheimili eša bśsetu barns öšlast gildi viš stašfestingu sżslumanns. Sżslumašur skal leišbeina foreldrum um inntak forsjįr og um žau réttarįhrif sem fylgja skrįningu lögheimilis og bśsetu barns. Sżslumanni ber meš śrskurši aš synja um stašfestingu samnings ef hann er andstęšur hag og žörfum barns eša ef hann er andstęšur lögum. Sżslumašur skal senda Žjóšskrį Ķslands upplżsingar um hvernig forsjį, lögheimili eša bśsetu barns er hįttaš. Sé um aš ręša skipta bśsetu barns skal barn skrįš ķ žjóšskrį meš lögheimili hjį öšru foreldrinu og bśsetuheimili hjį hinu foreldrinu.]1) [32. gr. b. Brottfall samnings um skipta bśsetu barns. Ef foreldri telur forsendur skiptrar bśsetu barns vera brostnar getur žaš snśiš sér til sżslumanns sem stašfestir brottfall samnings. Sżslumašur skal leišbeina bįšum foreldrum um réttarįhrif af brottfalli samnings. Samningur um skipta bśsetu barns fellur śr gildi viš žingfestingu mįls sem annaš foreldri höfšar į hendur hinu um forsjį eša lögheimili barns. Samningur um skipta bśsetu barns fellur jafnframt śr gildi viš flutning annars foreldris śr landi. Sżslumašur skal senda Žjóšskrį Ķslands upplżsingar um brottfall samnings um skipta bśsetu barns. Eftir brottfall samnings um skipta bśsetu barns skal lögheimili barns vera įfram hjį žvķ foreldri sem žaš hefur skrįš lögheimili hjį nema foreldrar séu sammįla um annaš.]1) 33. gr. [Rįšgjöf.]1) [Sżslumašur getur bošiš ašilum [forsjįr-, lögheimilis-, [bśsetu-],2) umgengnis- og dagsektarmįla]3) sérfręširįšgjöf. [Sama į viš um mįl er varša synjun stašfestingar samnings um forsjį, lögheimili, bśsetu eša umgengni eša brottfall samnings um skipta bśsetu barns.]2) Markmiš meš sérfręširįšgjöf er aš leišbeina ašilum meš tilliti til žess sem er barni fyrir bestu. Sį sem veitir rįšgjöf getur rętt viš barn, sem mįl varšar, telji hann žaš žjóna hagsmunum žess.]1) …1) [Žeir sem veita rįšgjöf skv. 1. mgr. eru bundnir žagnarskyldu skv. X. kafla stjórnsżslulaga.]4) [Rįšherra setur nįnari reglur5) um rįšgjöf skv. 1. mgr., svo sem um hęfi sérfręšinga sem veita rįšgjöf, inntak og framkvęmd rįšgjafar.]1) [33. gr. a. Sįttamešferš. Įšur en krafist er śrskuršar eša höfšaš mįl um [forsjį, lögheimili, umgengni, dagsektir eša ašför]1) er foreldrum skylt aš leita sįtta samkvęmt žessari grein. Sżslumašur skal bjóša ašilum [forsjįr-, lögheimilis-, umgengnis-, dagsektar- og ašfararmįla]1) sįttamešferš en ašilar geta einnig leitaš til annarra sem hafa sérfręšižekkingu ķ sįttamešferš og mįlefnum barna. [Sżslumašur getur einnig bošiš ašilum mįla er varša synjun stašfestingar samnings um forsjį, lögheimili, bśsetu eša umgengni eša brottfall samnings um skipta bśsetu barns sįttamešferš ef sżslumašur telur hana geta žjónaš tilgangi viš mešferš mįls.]2) Markmiš meš sįttamešferš er aš hjįlpa foreldrum aš gera samning um žį lausn mįls sem er barni fyrir bestu. Foreldrar skulu męta sjįlfir į žį sįttafundi sem sįttamašur bošar til. [Eftir atvikum skal gefa barni kost į aš tjį sig viš sįttamešferš og taka skal tillit til skošana barnsins ķ samręmi viš aldur žess og žroska.]2) Sįttamašur skal gęta žess aš vera hlutlaus ķ mįli og leitast viš aš draga fram žį hagsmuni sem leitt geta til žess aš mįli verši lokiš meš sįtt. Ef foreldrum tekst ekki aš gera samning gefur sįttamašur śt vottorš um sįttamešferš. Heimilt er aš gefa śt vottorš um sįttamešferš ef foreldrar męta ekki į sįttafund eftir aš hafa fengiš kvašningu tvķvegis. Ķ vottorši um sįttamešferš skal gera grein fyrir žvķ hvernig sįttamešferš fór fram, helstu įgreiningsatrišum, afstöšu ašila og sjónarmišum barns nema žaš sé tališ ganga gegn hagsmunum barnsins. [Žeir sem sinna sįttamešferš eru bundnir žagnarskyldu skv. X. kafla stjórnsżslulaga.]3) Vottorš um sįttamešferš er gilt ķ sex mįnuši eftir śtgįfu. Įkvęši žetta gildir einnig um ašra en foreldra sem geta gert kröfu um forsjį, umgengni eša dagsektir. Rįšherra setur nįnari reglur5) um sįttamešferš, svo sem um hęfi sįttamanna, framkvęmd og vottorš um sįttamešferš.]4) [33. gr. b. Samtal aš frumkvęši barns. Barn getur snśiš sér til sżslumanns meš ósk um aš hann boši foreldra til samtals um fyrirkomulag forsjįr, lögheimilis, bśsetu og umgengni. Markmiš samtals er aš leišbeina barni og foreldrum og leitast viš aš stušla aš fyrirkomulagi sem er barni fyrir bestu aš teknu tilliti til sjónarmiša barnsins. Sżslumašur getur óskaš eftir lišsinni sérfręšings ķ mįlefnum barna skv. 74. gr. viš undirbśning og framkvęmd samtalsins. Įkvęši 3. mgr. 33. gr. į viš um žagnarskyldu žeirra sem koma aš undirbśningi og framkvęmd samtals. Rįšherra setur nįnari reglur1) um samtal samkvęmt įkvęšum žessarar greinar, svo sem um hęfi sérfręšinga, undirbśning og fyrirkomulag samtals.]2) 34. gr. [Dómur um forsjį, lögheimili barns o.fl. Žegar foreldra greinir į um forsjį eša lögheimili barns sker dómari śr mįlinu meš dómi hafi sįtt ekki tekist. [Dómara ber aš synja foreldrum um dómsįtt ef hśn er andstęš hag og žörfum barns eša ef hśn er andstęš lögum.]1) Ef foreldrar leita skilnašar fyrir dómi leysir dómari um leiš śr įgreiningi um forsjį eša lögheimili. Sżslumašur getur veitt leyfi til skilnašar hjóna žótt įgreiningsmįl um forsjį eša lögheimili barns žeirra sé rekiš fyrir dómi. Dómari kvešur į um hvernig [forsjį barns eša lögheimili]2) verši hįttaš eftir žvķ sem barni er fyrir bestu. Dómari lķtur m.a. til hęfis foreldra, stöšugleika ķ lķfi barns, tengsla barns viš bįša foreldra, skyldu žeirra til aš tryggja rétt barnsins til umgengni, hęttu į aš barniš, foreldri eša ašrir į heimili barnsins hafi oršiš eša verši fyrir ofbeldi og vilja barns aš teknu tilliti til aldurs og žroska. Dómari getur įkvešiš aš annaš foreldra fįi forsjį barns. Žį getur dómari įkvešiš aš kröfu foreldris aš forsjįin verši sameiginleg ef dómari telur žęr ašstęšur fyrir hendi aš slķkt geti žjónaš hagsmunum barnsins. Ef dómari dęmir sameiginlega forsjį ber jafnframt aš kveša į um hjį hvoru foreldra barn skuli eiga lögheimili. Ķ mįli um lögheimili barns kvešur dómari į um hjį hvoru foreldra barn skuli eiga lögheimili [og žar meš fasta bśsetu].1) [Ekki veršur kvešiš į um skipta bśsetu barns meš dómi en foreldrar geta įkvešiš skipta bśsetu barns meš dómsįtt žannig aš barniš eigi fasta bśsetu hjį žeim bįšum.]1) Viš mat į žvķ hvort forsjį skuli vera sameiginleg ber dómara, auk atriša sem nefnd eru ķ 2. mgr., aš taka miš af žvķ hvort forsjįin hafi įšur veriš sameiginleg og aldri og žroska barns. Žį ber sérstaklega aš lķta til žess hvort įgreiningur eša samskipti foreldra séu lķkleg til aš koma ķ veg fyrir, hindra eša draga śr möguleikum barns til aš alast upp viš žroskavęnleg skilyrši. Ķ įgreiningsmįli um [forsjį barns eša lögheimili]2) ber dómara aš kröfu annars foreldris eša beggja aš kveša į um mešlag ķ dómi, sem og um inntak umgengnisréttar barns og foreldris og kostnaš vegna umgengni, hafi sįtt ekki tekist um žessi efni, enda hafi krafa um žaš veriš gerš ķ stefnu eša greinargerš stefnda. Um įkvöršun dómara um umgengni gilda įkvęši 1.–4. mgr. 47. gr. og 47. gr. b. Um mešferš žessara mįla fer aš öšru leyti samkvęmt įkvęšum VI. kafla. Dómari skal senda Žjóšskrį Ķslands upplżsingar um nišurstöšu mįls um [forsjį barns eša lögheimili]2) į eyšublaši sem hśn leggur til.]3) 35. gr. [Śrskuršur til brįšabirgša um forsjį, lögheimili barns o.fl.]1) [Ķ mįli um forsjį eša lögheimili barns hefur dómari heimild til aš śrskurša til brįšabirgša aš kröfu ašila hvernig fara skuli um forsjį žess eša lögheimili eftir žvķ sem barni er fyrir bestu.]1) Ķ sama śrskurši getur dómari kvešiš į um umgengni og mešlag til brįšabirgša. Hafni dómari kröfu um nišurfellingu sameiginlegrar forsjįr mešan forsjįrmįl er til mešferšar fyrir dómi getur hann eigi aš sķšur kvešiš į um lögheimili barns, umgengni og mešlag til brįšabirgša. …2) Breyta mį śrskurši skv. 1. og 2. mgr. vegna sérstakra įstęšna žyki žaš vera barni fyrir bestu. Nś hefur [mįli um forsjį eša lögheimili barns]1) eigi veriš rįšiš til lykta fyrir hérašsdómi og getur dómari žį, aš kröfu mįlsašila, kvešiš svo į ķ śrskurši aš ekki megi aš óloknu mįli fara meš barniš śr landi. Sé [mįl um forsjį eša lögheimili barns]1) rekiš fyrir [Landsrétti]3) [eša Hęstarétti]2) getur hann į sama hįtt tekiš įkvöršun um aš óheimilt sé aš fara meš barniš śr landi. Dómari skal žegar ķ staš senda śrskurš um farbann til embęttis rķkislögreglustjóra. [Heimilt er aš kęra śrskurš hérašsdómara skv. 1.–4. mgr. til Landsréttar. Um kęrufresti, kęruna sjįlfa og mešferš hennar ķ héraši og fyrir Landsrétti gilda sömu reglur og um kęru ķ almennu einkamįli. Kęra śrskuršar um farbann skv. 4. mgr. frestar žó ekki réttarįhrifum śrskuršar. Ašrir śrskuršir Landsréttar en męlt er fyrir um ķ 1. mgr. 167. gr. laga um mešferš einkamįla verša ekki kęršir til Hęstaréttar.]3) Śrskuršur skv. 1.–4. mgr. bindur ekki hendur dómara žegar [įkveša skal forsjį, lögheimili],1) umgengni eša mešlag skv. 34. gr. Dómari veršur ekki vanhęfur til aš leysa śr mįli skv. 34. gr. af žeirri įstęšu einni aš hann hefur kvešiš upp śrskurš skv. 1.–4. mgr. Śrskuršur skv. 1.–4. mgr. fellur sjįlfkrafa nišur žegar [dómur um forsjį eša lögheimili]1) er kvešinn upp. Žetta gildir žó ekki hafi dómari įkvešiš aš įfrżjun dóms fresti réttarįhrifum hans. Žegar svo stendur į fellur śrskuršurinn sjįlfkrafa nišur žegar annašhvort hérašsdómur ķ mįlinu veršur bindandi um śrslit sakarefnis, sbr. 1. mgr. 44. gr., eša dómur fellur ķ [Landsrétti]3) [eša Hęstarétti].2) Įkvęši [7. mgr. 34. gr.]1) į viš um śrskurši skv. 1.–3. mgr. 36. gr. Lögsaga. Dómsmįl vegna įgreinings [um forsjį eša lögheimili barns]1) er unnt aš höfša hér į landi ef:
Leyst skal śr mįli sem rekiš er į grundvelli 1. mgr. eftir ķslenskum lögum. Įkvęši millirķkjasamninga sem Ķsland er ašili aš skulu ganga framar įkvęšum 1. og 2. mgr. Nś er gerš krafa [um forsjį eša lögheimili barns]1) ķ hjśskaparmįli og gilda žį reglur hjśskaparlaga um lögsögu og varnaržing. [Viš įkvöršun um forsjį eša lögheimili barns]1) skal aš öšru leyti gęta įkvęša žessa kafla. 37. gr. Varnaržing. Mįl skal höfša į heimilisvarnaržingi barns eša į heimilisvarnaržingi stefnda aš öšrum kosti. Ef hvorugt žeirra į heimilisvarnaržing hér į landi mį höfša mįl į heimilisvarnaržingi stefnanda. Eigi hvorki ašilar né barn heimilisvarnaržing hér į landi mį höfša mįl fyrir hérašsdómi Reykjavķkur. 38. gr. Mįlsmešferš. Mįl [vegna forsjįr eša lögheimilis barns]1) veršur rekiš eftir almennum reglum um einkamįl nema aš žvķ leyti sem męlt er fyrir į annan veg ķ lögum žessum. [Dómara ber aš tilkynna sżslumanni ķ žvķ umdęmi žar sem barn bżr um žingfestingu mįls um forsjį eša lögheimili barns.]2) Žinghald ķ [mįli um forsjį eša lögheimili barns]1) skal hįš fyrir luktum dyrum. Flżta skal mešferš [mįls um forsjį eša lögheimili barns].1) 39. gr. Mįlsvari. Ef ekki er sótt žing af hįlfu stefnda viš žingfestingu mįls eša žingsókn hans fellur į sķšari stigum nišur getur dómari, žegar sérstaklega stendur į, skipaš honum mįlsvara. Mįlsvari skal hafa samrįš viš umbjóšanda sinn ef unnt er. Dómari įkvešur viš śrlausn mįlsins žóknun til mįlsvara sem greišist śr rķkissjóši, en kveša mį svo į aš stefnda beri aš endurgreiša žóknunina aš nokkru leyti eša öllu. 40. gr. Sįttaumleitan. [Dómari skal į öllum stigum mįls meta hvort lķklegt er aš sęttir nįist og leggja sitt af mörkum til aš sętta mįl meš tilliti til hagsmuna barns. Dómari getur leitaš til sérfręšings eftir ašstoš viš sįttaumleitan eša įkvešiš aš sįtta verši leitaš milli ašila eftir įkvęši 33. gr. a.]1) 41. gr. Mįlsįstęšur. Ašilar geta boriš fram nżjar mįlsįstęšur og haft uppi nż andmęli allt til žess er mįl er dómtekiš. Dómari er ekki bundinn af mįlsįstęšum ašila. 42. gr. Gagnaöflun. Dómari fylgist meš öflun sönnunargagna. Ašilum mįls er skylt aš verša viš kvašningu dómara um aš męta fyrir dóm og gefa skżrslu. Ašila mį knżja til aš koma fyrir dóm ķ samręmi viš įkvęši 1. mgr. 55. gr. laga um mešferš einkamįla. Dómari getur lagt fyrir ašila aš afla tilgreindra gagna sem varša ašstęšur žeirra eša barna žeirra. Verši ašili ekki viš tilmęlum dómara eša er žaš ókleift getur dómari sjįlfur aflaš gagna sem hann telur naušsynleg til aš leggja megi dóm į mįl. [Öllum žeim sem dómari leitar til ber aš lįta honum endurgjaldslaust ķ té afrit af gögnum sem dómari telur naušsynleg fyrir śrlausn mįlsins.]1) Dómari getur lagt fyrir ašila aš afla sérfręšilegrar įlitsgeršar ef hann telur hennar žörf. Dómari getur aš eigin frumkvęši bętt matsatrišum viš dómkvašningu [og getur męlt svo fyrir aš matsmašur hafi heimild til aš afla gagna skv. 2. mgr.]1) [Dómari getur einnig hafnaš kröfu um dómkvašningu eša kröfu um yfirmat enda telji hann öflun sérfręšilegrar įlitsgeršar ganga gegn hagsmunum barns eša augljóslega óžarfa.]1) Um įlitsgeršir samkvęmt žessari mįlsgrein fer aš öšru leyti samkvęmt reglum um dómkvadda matsmenn. Dómari getur įkvešiš aš kostnašur af gagnaöflun sem hann męlir fyrir um eša vegna gagna sem hann aflar sjįlfur samkvęmt žessari grein greišist śr rķkissjóši. 43. gr. Réttur barns til aš tjį sig um mįl o.fl. [Gefa skal barni kost į aš tjį sig um mįl og taka skal tillit til skošana barnsins ķ samręmi viš aldur žess og žroska.]1) Dómari getur fališ sérfróšum manni aš kynna sér višhorf barnsins og gefa skżrslu um žaš samkvęmt įkvęšum 42. gr. Žegar sérfróšur mašur hefur ekki veriš dómkvaddur getur dómari fališ sérfręšingi aš kynna sér višhorf barns og gefa skżrslu um žaš. Dómari getur įkvešiš aš öšrum mįlsašila eša bįšum sé óheimilt aš vera višstaddur er hann kannar višhorf barns. Sérfróšur mašur, sem dómari hefur fališ aš kanna višhorf barns, hefur sömu heimildir. Kynna skal ašilum hvaš fram hafi komiš um afstöšu barns. Ef ašilum er ekki veittur ašgangur aš skżrslu um afstöšu barns skal bókaš um žaš hvaša upplżsingar žeim voru veittar. Ef žörf er į skal dómari tilkynna til [barnaverndaržjónustu]2) um ašstęšur barns. Ber [barnaverndaržjónustu]2) aš taka mįliš til mešferšar į grundvelli įkvęša barnaverndarlaga og beita višeigandi śrręšum til stušnings barni žegar žaš į viš. 44. gr. Dómsorš, nafnleynd og birting dóms. Ķ dómsorši skal hérašsdómari įvallt tiltaka hvort įfrżjun dóms fresti réttarįhrifum hans. [Frestur til aš įfrżja hérašsdómi til Landsréttar er fjórar vikur.]1) Žegar hérašsdómari įkvešur aš įfrżjun fresti réttarįhrifum dóms veršur dómur fyrst bindandi um śrslit sakarefnis viš lok įfrżjunarfrests, enda hafi įfrżjunarstefna žį ekki veriš gefin śt. Slķkur dómur veršur žó bindandi um śrslit sakarefnis afsali ašilar sér skriflega rétti til įfrżjunar. Žegar dómi er įfrżjaš innan įfrżjunarfrests frestast réttarįhrif hans hafi svo veriš tiltekiš ķ dómsorši. Slķkur dómur veršur žó bindandi um śrslit sakarefnis ef mįl er fellt nišur fyrir [Landsrétti]1) eša žvķ er vķsaš žar frį dómi. Um nafnleynd og birtingu dóms fer samkvęmt žvķ sem segir ķ 19. gr. 45. gr. [Framkvęmd įkvöršunar um forsjį eša lögheimili.]1) Ef sį sem barn dvelst hjį neitar aš afhenda žaš réttum forsjįrmanni getur hérašsdómari, aš kröfu hans, įkvešiš aš [lögheimili eša forsjį verši komiš į]1) meš ašfarargerš. [Viš mešferš mįlsins ber dómara aš gęta įkvęša 43. gr. og getur dómari hafnaš ašfararbeišni ef varhugavert veršur tališ aš geršin nįi fram aš ganga meš tilliti til hagsmuna barns. Fer um mįlsmešferš aš öšru leyti samkvęmt įkvęšum 13. kafla laga um ašför.]1) Ekki skal greiša gjald ķ rķkissjóš vegna kröfu samkvęmt žessari grein. Ef ašili sem barn dvelst hjį neitar žrįtt fyrir śrskurš hérašsdómara aš afhenda barniš eša veita upplżsingar, sem sżslumašur telur óhjįkvęmilegar til framgangs geršinni, getur sżslumašur aš kröfu geršarbeišanda kvešiš upp śrskurš um dagsektir, sbr. 48. gr. Skulu dagsektir įkvaršašar fyrir hvern dag sem lķšur frį uppkvašningu śrskuršar žar til barn er afhent geršarbeišanda eša umkrafšar upplżsingar veittar sżslumanni. Dagsektir renna ķ rķkissjóš. Įkvęši 48. og 49. gr. eiga viš um dagsektir samkvęmt žessari grein. Ef til ašfarar kemur skv. 1. mgr. skal sżslumašur boša fulltrśa [barnaverndaržjónustu]2) [ķ umdęmi žar sem ašför fer fram]1) til aš vera višstaddan geršina og skal hann gęta hagsmuna barns. Sżslumašur getur leitaš lišsinnis lögreglu viš geršina og er lögreglu skylt aš verša viš slķkum fyrirmęlum sżslumanns. Lögreglumenn skulu vera óeinkennisklęddir viš geršina. Framkvęmd ašfarar skal hagaš žannig aš sem minnst įlag verši fyrir barn og er sżslumanni heimilt aš stöšva geršina telji hann sérstaka hęttu į aš barn hljóti skaša af framhaldi hennar. 46. gr. [Umgengni viš foreldri. Barn į rétt į aš umgangast meš reglubundnum hętti žaš foreldra sinna sem žaš bżr ekki hjį, enda sé žaš ekki andstętt hagsmunum žess. Meš umgengni er įtt viš samveru og önnur samskipti. Žegar foreldrar bśa ekki saman hvķlir sś skylda į žeim bįšum aš grķpa til žeirra rįšstafana sem viš veršur komiš til aš tryggja aš žessi réttur barnsins sé virtur. Foreldri sem barn bżr ekki hjį į ķ senn rétt og ber skylda til aš rękja umgengni viš barn sitt. Foreldri sem barn bżr hjį er skylt aš stušla aš žvķ aš barn njóti umgengni viš hitt foreldri sitt nema hśn sé andstęš hag og žörfum barns aš mati dómara eša lögmęlts stjórnvalds. Foreldri sem nżtur umgengni er heimilt aš taka žęr naušsynlegu įkvaršanir um daglegt lķf barnsins sem fylgja umgengninni. Foreldri sem barn bżr hjį ber aš tryggja aš foreldri sem nżtur umgengni fįi naušsynlegar upplżsingar til žess aš umgengnin žjóni hag og žörfum barnsins. [Foreldrar geta samiš um hvernig skipa skuli umgengnisrétti, ž.m.t. hvort žeirra greiši kostnaš vegna umgengni. Samningar skulu įvallt taka miš af žvķ sem best hentar hag og žörfum barns. Foreldrar geta samiš um aš barn dvelji til jafns hjį lögheimilisforeldri og umgengnisforeldri. Forsendur žess aš semja um slķkt fyrirkomulag eru aš samvinna foreldra um umgengnina žjóni hagsmunum barns og aš bśsetu foreldra sé žannig hįttaš aš barniš sęki einn skóla eša leikskóla og eigi frjįlsan og greišan ašgang aš samfelldu tómstundastarfi og öšrum frķstundum frį heimilum beggja foreldra. Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna geta foreldrar óskaš stašfestingar sżslumanns į samningi skv. 4. og 5. mgr. Sżslumašur skal leišbeina žeim um réttarįhrif samnings. Sżslumanni ber aš synja um stašfestingu samnings ef hann er andstęšur hag og žörfum barns eša ef hann er andstęšur lögum.]1)]2) [46. gr. a. [Umgengni viš ašra žegar foreldri er į lķfi.]1) [Ef foreldri er ókleift aš rękja umgengnisskyldur sķnar viš barn eša foreldri nżtur verulega takmarkašrar umgengni į barniš rétt į umgengni viš nįna vandamenn žess foreldris eša ašra nįkomna barni, enda verši tališ aš žaš sé til hagsbóta fyrir barniš.]1) Įkvęši 2. mįlsl. 1. mgr. og [3.–6. mgr.]2) 46. gr. eiga viš um umgengni skv. 1. mgr.]3) [46. gr. b. Umgengni viš ašra žegar annaš foreldra barns er lįtiš eša bęši. Ef annaš foreldra barns er lįtiš eša bęši į barniš rétt į umgengni viš nįna vandamenn žess foreldris eša foreldra eša ašra nįkomna barni, enda verši tališ aš žaš sé til hagsbóta fyrir barniš. Įkvęši 2. mįlsl. 1. mgr. og [3.–6. mgr.]1) 46. gr. eiga viš um umgengni skv. 1. mgr. Sżslumašur getur bošiš eftirlifandi foreldri og nįnum vandamönnum hins lįtna foreldris eša öšrum nįkomnum barni rįšgjöf skv. 33. gr. eša įkvešiš aš sįtta verši leitaš milli ašila eftir įkvęši 33. gr. a. Žegar sżslumanni berst tilkynning um andlįt sem ber meš sér aš hinn lįtni eigi barn undir lögaldri skal hann kanna tengsl barns viš nįna vandamenn žess eša ašra nįkomna žvķ. Sżslumašur skal vekja athygli į rétti barnsins og gefa barni og foreldri eša forsjįrašila žess tękifęri til aš męta į fund sżslumanns į tilteknum tķma. Sżslumašur skal hafa samrįš viš barn eftir žvķ sem aldur og žroski žess gefur tilefni til sem og viš foreldri eša forsjįrašila, og skal hann leišbeina žeim um inntak umgengnisréttar skv. 1. mgr. og um réttarįhrif hans. Barn getur sjįlft gert kröfu um umgengni.]2) 47. gr. Śrskuršur sżslumanns um umgengni. [[Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna og foreldra]1) greinir į um umgengni tekur sżslumašur įkvöršun um umgengni samkvęmt žessari grein meš śrskurši. Įkvöršun skal įvallt tekin eftir žvķ sem barni er fyrir bestu. Sżslumašur lķtur m.a. til tengsla barns viš bįša foreldra, aldurs barns, stöšugleika ķ lķfi barns, bśsetu foreldra og vilja barns aš teknu tilliti til aldurs og žroska. Žį ber sżslumanni aš meta hęttu į aš barniš, foreldri eša ašrir į heimili barnsins hafi oršiš eša verši fyrir ofbeldi og lķta sérstaklega til žess hvort įgreiningur eša samskipti foreldra séu lķkleg til aš koma ķ veg fyrir, hindra eša draga śr möguleikum barns til aš alast upp viš žroskavęnleg skilyrši. Ef sżslumašur telur aš umgengni barns viš foreldri sé andstęš hag og žörfum žess getur hann kvešiš svo į aš umgengnisréttar njóti ekki viš. Sżslumašur śrskuršar um inntak umgengnisréttar, skilyrši og hversu honum verši beitt. Sżslumašur getur einnig hafnaš žvķ aš įkveša inntak umgengnisréttar ef slķk śrlausn žykir barni fyrir bestu. Heimilt er žegar sérstaklega stendur į aš śrskurša um umgengni allt aš 7 daga af hverjum 14 dögum. [Sżslumanni ber aš lķta sérstaklega til forsendna sem fram koma ķ 5. mgr. 46. gr.]1) Žegar sérstök įstęša er til getur sżslumašur męlt svo fyrir ķ śrskurši aš umgengni skuli fara fram undir eftirliti sérfręšings ķ mįlefnum barna. Sżslumašur getur breytt eša fellt śr gildi śrskurš eša samning um umgengni ef slķk śrlausn žykir barni fyrir bestu. Žį getur hann hafnaš žvķ aš breyta įkvöršun um umgengni ef slķk śrlausn žykir barni fyrir bestu. Žótt inntak umgengnisréttar hafi veriš įkvešiš meš dómi eša dómsįtt, sbr. 34. gr., hefur sżslumašur sömu heimildir til breytinga į žeirri skipan og hefši hśn veriš įkvešin meš śrskurši hans. Sżslumašur śrskuršar meš sama hętti um umgengni barns viš nįna vandamenn eša ašra nįkomna skv. 46. gr. a [og 46. gr. b]2) enda verši umgengni talin til hagsbóta fyrir barniš. Leita skal umsagnar žess foreldris sem į umgengnisrétt viš barn žegar viš į. Um mešferš mįla samkvęmt žessari grein fer samkvęmt įkvęšum XI. kafla.]3) [47. gr. a. Śrskuršur sżslumanns til brįšabirgša um umgengni. Ķ mįli um umgengni hefur sżslumašur heimild til aš śrskurša skv. 47. gr. til brįšabirgša aš kröfu ašila hvernig fara skuli um umgengni eftir žvķ sem barni er fyrir bestu. Heimilt er aš įkveša aš śrskuršur til brįšabirgša gildi ķ tiltekinn tķma eša gildi žar til mįli er rįšiš endanlega til lykta. Nś hefur umgengnismįli eigi veriš rįšiš til lykta og getur sżslumašur žį, aš kröfu mįlsašila, kvešiš svo į ķ śrskurši aš ekki megi aš óloknu mįli fara meš barniš śr landi. Sżslumašur skal žegar ķ staš senda śrskurš um farbann til embęttis rķkislögreglustjóra. Breyta mį śrskurši skv. 1. og 2. mgr. vegna sérstakra įstęšna žyki žaš vera barni fyrir bestu. Heimilt er aš kęra śrskurš sżslumanns skv. 1.–3. mgr. til rįšherra innan tveggja vikna frį dagsetningu hans. Śrskuršur skv. 1.–3. mgr. bindur ekki hendur sżslumanns žegar umgengni er įkvešin skv. 47. gr. Sżslumašur veršur ekki vanhęfur til aš leysa śr mįli skv. 47. gr. af žeirri įstęšu einni aš hann hefur kvešiš upp śrskurš skv. 1.–3. mgr. Śrskuršur skv. 1.–3. mgr. fellur sjįlfkrafa nišur žegar śrskuršur um umgengni er kvešinn upp. Žetta gildir žó ekki hafi sżslumašur įkvešiš aš kęra śrskuršar fresti réttarįhrifum hans. Žegar svo stendur į fellur śrskuršurinn sjįlfkrafa nišur žegar annašhvort kęrufrestur skv. 78. gr. er lišinn eša śrskuršur rįšherra liggur fyrir.]1) [47. gr. b. Śrskuršur sżslumanns um kostnaš vegna umgengni. [Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna og foreldra]1) greinir į śrskuršar sżslumašur, aš kröfu foreldris, um skiptingu kostnašar af feršum barns ķ tengslum viš umgengni. Viš śrlausn mįls skv. 1. mgr. skal almennt miša viš aš foreldri sem nżtur umgengni greiši kostnaš vegna umgengninnar. Sżslumašur getur žó įkvešiš aš foreldri sem barn bżr hjį greiši aš nokkru eša öllu leyti kostnaš vegna umgengni meš hlišsjón af fjįrhagslegri og félagslegri stöšu og högum beggja foreldra svo og atvikum mįls aš öšru leyti. Gera mį fjįrnįm fyrir kostnaši vegna umgengni į grundvelli śrskuršar sżslumanns eša samnings foreldra stašfests af sżslumanni.]2) 48. gr. Dagsektir til aš koma į umgengni. Umgengni viš barn samkvęmt śrskurši, dómi, dómsįtt foreldra eša samningi žeirra, stašfestum af sżslumanni, veršur žvinguš fram meš dagsektum tįlmi sį sem hefur forsjį barns hinu foreldrinu eša öšrum sem eiga umgengnisrétt viš barniš aš neyta hans. Sżslumašur getur, aš kröfu žess sem rétt į til umgengni viš barn skv. 1. mgr., skyldaš žann sem meš forsjį barnsins fer til aš lįta af tįlmunum aš višlögšum dagsektum allt aš 30.000 kr. fyrir hvern dag. Dagsektir verša ekki lagšar į fyrir lengra tķmabil en 100 daga ķ senn. …1) Sżslumašur getur, aš kröfu žess sem rétt į til umgengni viš barn skv. 1. mgr., śrskuršaš aš dagsektir falli ekki nišur fyrr en lįtiš hafi veriš af tįlmunum og aš umgengni hafi fariš žrisvar fram undir eftirliti [sérfręšings]2) ķ samręmi viš gildandi skipan į umgengni. …2) Sżslumašur getur frestaš žvķ ķ allt aš sex vikur aš taka afstöšu til kröfu um dagsektir ef sérstaklega stendur į. Um mešferš žessara mįla fer aš öšru leyti samkvęmt įkvęšum XI. kafla. Dagsektir skulu įkvešnar meš śrskurši og falla į fyrir hvern dag sem lķšur frį uppkvašningu hans žar til lįtiš er af tįlmunum. Įfallnar dagsektir falla nišur žegar sżslumašur telur aš lįtiš hafi veriš af tįlmunum [eša ef ašför til aš koma į umgengni nęr ekki fram aš ganga].2) Dagsektarkrafa fyrnist į einu įri. Fyrningarfrestur telst frį uppkvašningu śrskuršar. 49. gr. Fjįrnįm fyrir dagsektum. [Gera mį fjįrnįm fyrir dagsektum samkvęmt kröfu žess sem tįlmaš er aš njóta umgengnisréttar og renna žęr ķ rķkissjóš. Kröfu skal beint til sżslumanns sem sér um aš beina greišsluįskorun til geršaržola. Ef geršaržoli lętur ekki af tįlmunum sendir sżslumašur ašfararbeišni til hérašsdóms. Aš fenginni įritun hérašsdómara įkvešur sżslumašur svo fljótt sem verša mį hvar og hvenęr fjįrnįm fari fram og tilkynnir geršarbeišanda og geršaržola um įkvöršun sķna. Ekki veršur af fjįrnįmi nema geršarbeišandi sé sjįlfur višstaddur geršina. Įkvęši žetta gildir einnig um ašrar fullnustugeršir eftir žvķ sem viš į. Um ašför til aš koma į umgengni gildir žó įkvęši 50. gr., sbr. 45. gr. Um mešferš mįls og framkvęmd fullnustugerša samkvęmt žessari grein gilda aš öšru leyti įkvęši ašfararlaga eša laga um višeigandi fullnustugeršir. Ekki skal greiša gjald ķ rķkissjóš eša kostnaš vegna mešferšar kröfu samkvęmt žessari grein.]1) 50. gr. Umgengni komiš į meš ašför. [Tįlmi forsjįrmašur umgengni žrįtt fyrir śrskurš um dagsektir og fjįrnįm fyrir ógreiddum dagsektum getur hérašsdómari, aš kröfu žess sem rétt į til umgengni viš barn, heimilaš aš henni verši komiš į meš ašfarargerš. Dómari getur, aš kröfu žess sem rétt į til umgengni viš barn, śrskuršaš aš umgengni verši komiš į meš ašför ķ eitt skipti eša aš umgengni į vissu tķmabili verši komiš į meš ašfarargerš. Ekki veršur af ašför nema geršarbeišandi sé sjįlfur višstaddur geršina. Um mešferš mįls og framkvęmd ašfarar gilda aš öšru leyti įkvęši 45. gr.]1) 51. gr. [Fyrirhugašur flutningur lögheimilis. Žegar annaš foreldra į umgengnisrétt viš barn samkvęmt samningi, śrskurši, dómi eša dómsįtt ber hvoru foreldri aš tilkynna hinu meš minnst sex vikna fyrirvara ef foreldri hyggst flytja lögheimili sitt og/eša barnsins hvort sem er innan lands eša utan. Įkvęši [5. mgr.]1) 28. gr. a gildir einnig um för meš barn śr landi žegar foreldrar fara sameiginlega meš forsjį.]2) [51. gr. a. Śrskuršur sżslumanns um utanlandsferš. [Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna sem fara sameiginlega meš forsjį žess og foreldra greinir į um utanlandsferš barns śrskuršar sżslumašur, aš kröfu foreldris, um rétt til aš fara ķ feršalag meš barn śr landi.]1) Viš śrlausn mįls skv. 1. mgr. skal m.a. lķta til tilgangs feršar, tķmalengdar og įhrifa į umgengni. Um mešferš mįla samkvęmt žessari grein fer samkvęmt įkvęšum XI. kafla.]2) 52. gr. Réttur til upplżsinga um barn. Žaš foreldri sem ekki hefur forsjį barns į rétt į aš fį frį hinu [munnlegar upplżsingar]1) um hagi žess, žar į mešal varšandi heilsufar žess, žroska, dvöl į leikskóla, skólagöngu, įhugamįl og félagsleg tengsl. [Žaš foreldri sem ekki hefur forsjį barns į rétt į aš fį ašgang aš skriflegum gögnum um barniš frį skólum og leikskólum.]1) [Žaš foreldri į einnig rétt į aš fį munnlegar upplżsingar um barniš frį öšrum ašilum sem fara meš mįl žess, svo sem sjśkrahśsum, heilsugęslu- og félagsmįlastofnunum, félagsmįlanefndum, [barnaverndaržjónustum]2) og lögreglu.]1) Réttur samkvęmt žessari mįlsgrein felur ekki ķ sér heimild til aš fį upplżsingar um hagi forsjįrforeldris. Stofnunum og stjórnvöldum, sem nefnd eru ķ 2. mgr., er žó heimilt aš synja um upplżsingar ef hagsmunir foreldris af žvķ aš notfęra sér žęr žykja eiga aš vķkja fyrir mun rķkari almanna- eša einkahagsmunum, žar į mešal ef telja veršur aš upplżsingagjöf sé skašleg fyrir barn. Skjóta mį synjun um upplżsingar um barn skv. 3. mgr. til sżslumanns innan tveggja mįnaša frį žvķ aš foreldri var tilkynnt um įkvöršunina. Įkvöršun sżslumanns samkvęmt žessari mįlsgrein veršur ekki kęrš til [rįšuneytisins].3) Žegar sérstaklega stendur į getur sżslumašur įkvešiš aš ósk forsjįrforeldris aš svipta hitt foreldriš heimild til aš fį upplżsingar skv. 2. mgr. Um kęru slķkrar įkvöršunar sżslumanns fer skv. 78. gr. 53. gr. [Framfęrsluskylda foreldra sem barn bżr hjį.]1) [Foreldrum sem barn bżr hjį er skylt aš framfęra barn sitt, bįšum saman og hvoru um sig eftir atvikum.]1) Framfęrslu barns skal haga meš hlišsjón af högum foreldra og žörfum barns. …1) 54. gr. [Framfęrsluskylda foreldris sem barn bżr ekki hjį. Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna ber hinu foreldrinu skylda til aš taka žįtt ķ framfęrslu barnsins meš greišslu kostnašar viš framfęrsluna eša meš greišslu mešlags. Viš skilnaš, sambśšarslit eša breytingu į forsjį, lögheimili eša bśsetu barns hvķlir sś skylda į bįšum foreldrum aš tryggja aš réttur barnsins til framfęrslu sé virtur.]1) [54. gr. a. Framfęrsluskylda stjśp- og sambśšarforeldra. Stjśp- eša sambśšarforeldri sem barn bżr hjį er skylt aš framfęra barniš sem vęri žaš eigiš barn žess ef žaš fer meš forsjį žess skv. 29. gr. a. Įkvęši 53. eša 54. gr. eiga viš eftir atvikum žegar stjśp- eša sambśšarforeldri fer meš forsjį barns eftir skilnaš eša sambśšarslit ef annaš kynforeldra barns er lįtiš.]1) 55. gr. [Samningur um framfęrslu eša mešlag. Foreldrar sem bśa ekki saman geta samiš um hvernig skipta skuli kostnaši vegna framfęrslu barns. Samningar skulu įvallt taka miš af žvķ sem best hentar hag og žörfum barnsins. Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna geta foreldrar samiš um aš hitt foreldriš sinni framfęrsluskyldu sinni meš greišslu mešlags. Foreldrar geta óskaš stašfestingar sżslumanns į samningi um mešlag skv. 2. mgr. Sżslumašur skal leišbeina žeim um réttarįhrif samnings. Sżslumanni ber aš synja um stašfestingu samnings ef hann er andstęšur hag og žörfum barns eša ef hann er andstęšur lögum. Foreldrar geta einnig gert sįtt fyrir dómi um greišslu mešlags. Ekki mį takmarka framfęrsluskyldu foreldris viš lęgri aldur barns en 18 įr. Ef samiš er um greišslu mešlags mį ekki miša viš lęgri fjįrhęš en sem nemur barnalķfeyri samkvęmt lögum um almannatryggingar. Nefnist žaš einfalt mešlag ķ lögum žessum.]1) 56. gr. Hverjir krafist geta mešlags. [Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna getur žaš foreldri žar sem barn į lögheimili samkvęmt įkvęšum laga žessara krafist žess aš mešlag sé įkvešiš og innheimt. Sama rétt hefur sį sem stendur straum af śtgjöldum vegna framfęrslu barns enda bśi barniš alfariš hjį honum samkvęmt lögmętri skipan.]1) Nś hefur veriš innt af hendi mešlag af hįlfu hins opinbera og hefur žį viškomandi stjórnvald eša stofnun rétt žann sem greinir ķ 1. mgr. 57. gr. Śrskuršur eša dómur um mešlag. [Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna og foreldra greinir į um framfęrslu barnsins getur sżslumašur śrskuršaš žaš foreldri sem barniš bżr ekki hjį til aš greiša mešlag meš barninu.]1) Mešlag veršur …1) ekki įkvaršaš lengra aftur ķ tķmann en eitt įr frį žvķ aš krafa var sett fram nema alveg sérstakar įstęšur leiši til žess. [Sama į viš um įgreining foreldra sem eru ķ hjśskap eša skrįšri sambśš eftir samvistarslit og fram til žess tķma er samiš hefur veriš um forsjį, lögheimili og bśsetu.]1) Mešlag skal įkveša meš hlišsjón af žörfum barns og fjįrhagsstöšu og öšrum högum beggja foreldra, žar į mešal aflahęfi žeirra. Ķ mešlagsśrskurši mį hvorki įkveša lęgri mešlagsgreišslu en einfalt mešlag né heldur takmarka mešlagsskyldu foreldris viš lęgri aldur barns en 18 įr. Žegar svo hįttar til aš foreldrar hafa gert meš sér tķmabundinn samning um [forsjį eša lögheimili, sbr. 6. mgr.]1) 32. gr., er žó heimilt aš śrskurša mešlag til jafnlangs tķma og forsjį er įkvešin samkvęmt samningnum. [Rįšuneytiš]2) gefur śt leišbeiningar um višmišunarfjįrhęšir vegna krafna um mešlag umfram lįgmarksmešlag skv. 3. mgr. Žegar dómari sker śr įgreiningsmįli um [fašerni [eša foreldrastöšu],3) forsjį eša lögheimili]1) barns skal hann einnig, aš kröfu, leysa śr įgreiningi um mešlag ķ dómi samkvęmt įkvęšum žessarar greinar. 58. gr. Sérįkvęši um framfęrsluskyldu. Nś hefur fašir barns sętt dómi fyrir brot skv. XXII. kafla almennra hegningarlaga gagnvart móšur žess og telja veršur aš barn sé getiš viš žessa hįttsemi og er žį heimilt aš śrskurša hann til aš kosta framfęrslu barns aš öllu leyti. 59. gr. Śrskuršur um mešlagsgreišslur frį Tryggingastofnun rķkisins. Nś hefur veriš sett fram krafa um mešlag meš barni, en fyrirsjįanlegt er aš mįl muni dragast į langinn žar sem foreldri, sem krafa beinist gegn, er bśsett erlendis eša sérstökum öršugleikum er bundiš aš nį til žess og getur žį sżslumašur kvešiš upp brįšabirgšaśrskurš um mešlag meš barninu frį Tryggingastofnun rķkisins. Brįšabirgšamešlag veršur ekki įkvaršaš hęrra en nemur einföldu mešlagi og ekki lengra aftur ķ tķmann en krafan į hendur foreldri tekur til. Slķk krafa veršur žó aldrei śrskuršuš lengra aftur ķ tķmann en eitt įr, enda hafi barniš veriš bśsett hér į landi žann tķma. Brįšabirgšamešlag, sem Tryggingastofnun rķkisins greišir samkvęmt žessari mįlsgrein, veršur innheimt hjį hinu mešlagsskylda foreldri ķ samręmi viš śrskurš sżslumanns į hendur žvķ en er óafturkręft aš öšru leyti. Ef svo hįttar til aš foreldri, sem er bśsett erlendis, hefur meš erlendri įkvöršun veriš gert aš greiša foreldri barns, sem bśsett er hér į landi, mešlag meš žvķ, sem er lęgra en einfalt mešlag, getur sżslumašur śrskuršaš aš Tryggingastofnun rķkisins greiši til foreldris sem barn bżr hjį mešlag sem nemur mismuninum į fjįrhęš mešlagsins og einföldu mešlagi. Ef įkvešiš hefur veriš ķ erlendri mešlagsįkvöršun aš foreldri, sem er bśsett erlendis, skuli ekki greiša mešlag meš barni getur sżslumašur śrskuršaš aš Tryggingastofnun rķkisins greiši einfalt mešlag til foreldris sem barn bżr hjį. 60. gr. [Sérstök śtgjöld.]1) [Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna geta foreldrar óskaš stašfestingar sżslumanns į samningi vegna śtgjalda viš skķrn, fermingu, gleraugnakaup, tannréttingar, sjśkdóm, greftrun eša af öšru sérstöku tilefni. Sżslumašur skal leišbeina žeim um réttarįhrif samnings. Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna er heimilt aš śrskurša žaš foreldri sem barn bżr ekki hjį til aš inna af hendi sérstakt framlag vegna śtgjalda skv. 1. mgr.]1) Framlag skv. [2. mgr.]1) veršur žvķ ašeins śrskuršaš aš krafa um žaš sé uppi höfš viš sżslumann innan žriggja mįnaša frį žvķ aš svara varš til śtgjalda nema ešlileg įstęša hafi veriš til aš bķša meš slķka kröfu. [Rįšuneytiš]2) gefur śt leišbeiningar um višmišunarfjįrhęšir vegna krafna um sérstök framlög samkvęmt žessari grein. 61. gr. Lok framfęrsluskyldu. Framfęrsluskyldu lżkur er barn veršur 18 įra. …1) 62. gr. Framlag til menntunar eša starfsžjįlfunar. [Žrįtt fyrir įkvęši 61. gr. getur sżslumašur stašfest samning foreldris og ungmennis um aš foreldri greiši ungmenni framlag til menntunar eša starfsžjįlfunar frį 18 įra aldri žar til žaš nęr 20 įra aldri. Sżslumašur skal leišbeina žeim um réttarįhrif samnings. Heimilt er aš śrskurša foreldri til aš inna af hendi framlag skv. 1. mgr. Įkvęši 2. mįlsl. 1. mgr. 57. gr. į hér viš aš sķnu leyti.]1) Sżslumašur getur breytt śrskurši skv. [2. mgr.]1) ef rökstudd krafa kemur fram um žaš, enda sé sżnt fram į aš hagir foreldris eša barns hafi breyst. 63. gr. Greišsla mešlags. Mešlag skal greiša mįnašarlega fyrir fram [meš reglubundnum greišslum]1) nema annaš sé löglega įkvešiš. Mešlag samkvęmt įkvęšum žessa kafla tilheyrir barni og skal notaš ķ žįgu žess. Sį sem krafist getur mešlags skv. 56. gr. innheimtir žó mešlag og tekur viš greišslum žess ķ eigin nafni. 64. gr. [Breyting į samningi eša dómsįtt um mešlag eša um skiptingu framfęrslu. Ef barn į fasta bśsetu hjį öšru foreldra sinna getur sżslumašur meš śrskurši um mešlag breytt samningi foreldra um skiptingu kostnašar vegna framfęrslu barns eša um greišslu mešlags, sbr. 55. gr., eša dómsįtt, ef rökstudd krafa kemur fram um žaš, ef:
Žegar krafist er breytinga į samningi um framfęrslu barns eša mešlag, eša dómsįtt, veršur mešlag ekki įkvaršaš lengra aftur ķ tķmann en frį žvķ aš krafa var sett fram nema alveg sérstakar įstęšur leiši til žess.]1) 65. gr. Breyting į śrskurši eša dómi um mešlag. Sżslumašur getur breytt mešlagsśrskurši stjórnvalds og įkvöršun um mešlag, sem tekin hefur veriš meš dómi, ef rökstudd krafa kemur fram um žaš, enda sé sżnt fram į aš hagir foreldra eša barns hafi breyst. Įkvęši 2. mgr. 64. gr. į hér viš aš sķnu leyti um mešlagsśrskurši stjórnvalda. 66. gr. Fjįrnįmsheimild. Gera mį fjįrnįm fyrir mešlagi į grundvelli dóms, dómsįttar eša śrskuršar. Hiš sama gildir um ašrar greišslur sem sżslumašur śrskuršar skv. IV. og IX. kafla. Fyrir greišslum skv. 1. mgr., sem samningur stašfestur af sżslumanni tekur til, mį einnig gera fjįrnįm. 67. gr. Greišsluskylda Tryggingastofnunar rķkisins. [Sį sem er bśsettur hér į landi og į rétt į greišslum skv. IV. og IX. kafla getur snśiš sér til Tryggingastofnunar rķkisins og óskaš eftir žvķ aš fį greitt samkvęmt žessu įkvęši. Tryggingastofnun rķkisins er skylt aš greiša rétthafa greišslna skv. IV. og IX. kafla, sem bśsettur er hér į landi, samkvęmt:
68. gr. Lögsaga ķslenskra stjórnvalda. Stjórnvöld geta leyst śr žeim mįlum er tengjast öšrum rķkjum ķ eftirfarandi tilvikum:
Įkvęši millirķkjasamninga um lögsögu sem Ķsland er ašili aš ganga framar įkvęšum 1. mgr. 69. gr. Śrskuršarumdęmi. Śrskurša skal įgreiningsmįl, er sęta śrlausn sżslumanns eftir lögum žessum, ķ umdęmi žar sem barn bżr. Nś flytur barn milli umdęma įšur en mįli er lokiš og įkvešur žį sżslumašur, sem mįliš hefur til mešferšar, hvort hann lżkur mįlinu eša framsendir žaš sżslumanni ķ žvķ umdęmi sem barn hefur flust til. Sé barn ekki bśsett hér į landi skal śrskurša mįl žar sem sį er krafa beinist aš er bśsettur. Séu samtķmis rekin samkynja mįl er varša systkin sem eru ekki bśsett ķ sama śrskuršarumdęmi skal sameina mįlin og śr žeim leysa ķ žvķ umdęmi žar sem śrskurša įtti um žį kröfu er kom fyrr fram. [Rįšuneytiš]1) įkvešur śrskuršarumdęmi ef hvorki barn né sį sem krafan beinist aš er bśsett hér į landi eša ef annars leikur vafi į žvķ hvar leysa skuli śr mįli samkvęmt framangreindu. 70. gr. Kröfur ašila og tilkynning um mešferš mįls. Ašilum mįls ber aš gera skżrar kröfur fyrir sżslumanni. Eftir aš fram er komiš erindi frį ašila mįls skal gagnašili bošašur til fyrirtöku žess hjį sżslumanni eša honum veitt fęri į aš tjį sig skriflega um žaš, sbr. 2. og 3. mgr. 71. gr. Ef ašili sinnir ekki tilmęlum sżslumanns um aš męta viš fyrirtöku mįls eša senda skriflega greinargerš um višhorf sķn til žess skal sżslumašur senda honum gögn mįlsins meš sannanlegum hętti og gefa honum frest til aš tjį sig skriflega um mįliš eša tękifęri til aš męta į fund sżslumanns į tilteknum tķma. Ķ bréfinu skal gerš grein fyrir žvķ hverju žaš varši aš sinna ekki kvašningu eša tilmęlum sżslumanns. Ef gagnašili į lögheimili eša žekkt ašsetur ķ öšru rķki fer um birtingu tilkynningar eftir lögum žess rķkis. Móttekiš įbyrgšarbréf eša birting tilkynningar af stefnuvotti telst žó įvallt nęgileg birting. Hiš sama gildir riti gagnašili undir tilkynningu frį sżslumanni um aš samrit hafi veriš afhent sér. Sżslumašur mį birta tilkynningu um mešferš mįls ķ Lögbirtingablaši ef:
Ķ tilkynningu sem birt er ķ Lögbirtingablaši skal geta um nafn, kennitölu og sķšasta žekkta heimilisfang ašilans, ef unnt er, efni kröfu og tilvķsun til žeirrar lagaheimildar sem hśn byggist į, įskorun til ašilans um aš męta til fyrirtöku mįlsins į tilteknum staš og tķma, og loks hverju žaš varši aš sinna ekki kvašningu sżslumanns. Birta skal tilkynningu ķ Lögbirtingablaši hiš minnsta 30 dögum įšur en mįliš veršur tekiš fyrir. Ef tķmi til nżrrar fyrirtöku mįls er įkvešinn viš fyrirtöku žess er ekki žörf frekari tilkynninga um žį įkvöršun til ašila sem er staddur žar žegar hśn er kynnt. 71. gr. Mįlsmešferš. Aš žvķ leyti sem ekki er kvešiš į um annaš ķ lögum žessum fer um mešferš mįls samkvęmt stjórnsżslulögum. Sżslumašur įkvešur hvort hann kvešur ašila, saman eša hvorn ķ sķnu lagi, į sinn fund til umręšu um mįliš eša hvort hann gefur žeim kost į aš tjį sig skriflega um žaš, allt eftir ešli og umfangi žess svo og žörfum mįlsašila. Sżslumašur skal žó įvallt verša viš ósk ašila um aš mega tjį sig munnlega um mįl sitt. Sżslumašur getur įkvešiš aš fyrirtaka mįls varšandi gagnašila fari fram ķ umdęmi žess sżslumanns žar sem gagnašili bżr. Um rétt barns til aš lżsa višhorfum sķnum …1) fer samkvęmt įkvęšum 43. gr. aš breyttu breytanda. 72. gr. Rannsókn mįls. Ašilum mįls ber aš afla žeirra gagna sem sżslumašur telur žörf į til śrlausnar mįls. Enn fremur getur sżslumašur aflaš gagna aš eigin frumkvęši ef žörf krefur, sbr. 10. gr. stjórnsżslulaga. Ef śrskuršarbeišandi sinnir eigi kvašningum eša tilmęlum sżslumanns um framlagningu gagna, sbr. 1. og 2. mgr. 70. gr., er sżslumanni heimilt aš synja um śrlausn. Synjun sżslumanns um aš veita śrlausn skal vera skrifleg og afrit hennar sent gagnašila hafi honum veriš kynnt krafa śrskuršarbeišanda. [Ef ašilar mįls sinna eigi kvašningum eša tilmęlum sżslumanns um gagnaöflun, sbr. 70. gr., žį ber öllum žeim sem sżslumašur leitar til aš lįta honum endurgjaldslaust ķ té afrit af gögnum sem hann telur naušsynleg fyrir śrlausn mįlsins.]1) 73. gr. Sįttaumleitan. Sżslumašur leitar sįtta meš ašilum įšur en hann tekur įkvöršun ķ įgreiningsmįli nema sįttaumleitan sé bersżnilega tilgangslaus …1). Ef ašilar mįls bśa eša dvelja hvor ķ sķnu umdęmi mį leita sįtta žar sem śrskurša skal mįl eša žar sem hvor ašili bżr eša dvelst. …1) 74. gr. Įlitsumleitan o.fl. [Sżslumašur getur į öllum stigum mįls leitaš lišsinnis sérfręšings ķ mįlefnum barna. Sżslumašur getur m.a. fališ sérfręšingi aš kynna sér višhorf barns eša foreldris og gefa skżrslu um žaš. Žį getur sżslumašur fališ sérfręšingi aš gefa umsögn um tiltekin įlitaefni žegar įstęša žykir til og getur męlt svo fyrir aš sérfręšingur hafi ķ žessu skyni heimild til aš afla gagna skv. 3. mgr. 72. gr. Ef žörf er į skal sżslumašur tilkynna [barnaverndaržjónustu]1) um ašstęšur barns. Ber [barnaverndaržjónustu]1) aš taka mįliš til mešferšar į grundvelli įkvęša barnaverndarlaga og beita višeigandi śrręšum til stušnings barni žegar žaš į viš.]2) 75. gr. Upplżsingaréttur ašila. Įkvęši 15.–19. gr. stjórnsżslulaga gilda um rétt ašila til aš kynna sér skjöl og önnur gögn er mįl varša. Sżslumanni er heimilt aš takmarka ašgang ašila aš gögnum er veita upplżsingar um afstöšu barns ef ętla mį aš žaš geti reynst barni skašlegt eša sambandi barns og foreldris. Ef gögn eru ķ heild undanžegin ašgangi ašila skal sżslumašur žó kynna honum nišurstöšu žeirra ef til greina kemur aš į žeim verši byggt viš śrlausn mįls. 76. gr. Form og efni śrskuršar. Śrskuršur sżslumanns skal įvallt vera skriflegur og undirritašur ķ tveimur samhljóša eintökum, einu fyrir hvorn ašila. Afrit śrskuršar skal varšveitt af sżslumanni. Ķ śrskurši skal m.a. greina eftirfarandi atriši:
Ķ śrskurši skal veita leišbeiningar um kęruheimild, kęrufrest og hvert beina skuli stjórnsżslukęru. Ķ śrskuršarorši skal geta fullnustu- og žvingunarśrręša, ef žeim er aš skipta, svo og hvort kęra til [rįšherra]1) fresti réttarįhrifum śrskuršarins. 77. gr. Birting śrskuršar. Śrskuršur sżslumanns skal birtur ašilum mįls af stefnuvotti, sendur meš įbyrgšarbréfum eša kynntur į annan sannanlegan hįtt. 78. gr. Stjórnsżslukęra. Ašilum mįls er heimilt aš kęra śrskurš sżslumanns til [rįšherra]1) innan tveggja mįnaša frį dagsetningu hans. [Sama gildir um įkvöršun Žjóšskrįr Ķslands.]2) Um mešferš kęrumįlsins fer samkvęmt stjórnsżslulögum og įkvęšum žessara laga eftir žvķ sem viš getur įtt. Sżslumašur getur įkvešiš ķ śrskurši aš kęra til [rįšherra]1) fresti réttarįhrifum hans. 79. gr. Reglugerš. [Rįšherra]1) getur sett nįnari įkvęši um mįlsmešferš og starfshętti sżslumanna, svo og um einstök atriši er varša framkvęmd žessara laga ķ reglugerš.2) 80. gr. Gildistaka. Lög žessi taka gildi 1. nóvember 2003. … 81. gr. Lagaskil. Beita skal lögum žessum um dómsmįl skv. II., III. og VI. kafla laganna sem hafa veriš žingfest eftir [1. nóvember 2003].1) Dómsmįl sem hafa veriš žingfest fyrir [1. nóvember 2003]1) en hefur ekki veriš lokiš žį skulu rekin og dęmd eftir barnalögum, nr. 20/1992, meš sķšari breytingum. Hiš sama gildir ef śrskuršur ķ slķku mįli er kęršur til Hęstaréttar eša dómi įfrżjaš. Beita skal lögum žessum um stjórnsżslumįl sem koma til mešferšar hjį stjórnvöldum eftir gildistöku laganna. Um mešferš og śrlausn stjórnsżslumįla sem komiš hafa til mešferšar hjį sżslumönnum fyrir [1. nóvember 2003]1) en hefur ekki veriš lokiš žį skal fariš samkvęmt barnalögum, nr. 20/1992, meš sķšari breytingum. Hiš sama gildir ef śrskuršur ķ slķku mįli er kęršur til [rįšherra].2) Beita skal lögum žessum um endurupptöku mįla žótt žau hafi veriš dęmd fyrir gildistöku laganna. Hiš sama gildir um endurupptöku stjórnsżslumįla. Įkvęši 3. mįlsl. [2. mgr.]3) 2. gr. og 23. gr. veršur ekki beitt um börn sem fędd eru fyrir 1. jślķ 1992. Efnisreglur laga žessara gilda einungis um atvik sem gerast eftir gildistöku laganna. 82. gr. … I. Įkvęši barnalaga og framkvęmd žeirra skulu endurskošuš innan žriggja įra frį samžykkt laga žessara. Rįšherra skal kynna nišurstöšur endurskošunarinnar eigi sķšar en į haustžingi 2024.]1) [II. Skipa skal žrjį starfshópa, einn į vegum félagsmįlarįšuneytis, annan į vegum heilbrigšisrįšuneytis og žrišja į vegum fjįrmįla- og efnahagsrįšuneytis, sem fališ verši aš leggja til hvernig breyta skuli lögum og reglugeršum sem heyra undir mįlefnasviš žeirra og meta žörf į breytingum meš hlišsjón af skiptri bśsetu barns og öšrum atrišum eftir atvikum. Hver starfshópur skili nišurstöšum sķnum eigi sķšar en 1. október 2021. Rįšherra ķ hverju rįšuneyti leggi, eftir atvikum, fram frumvarp sem byggist į nišurstöšum viškomandi starfshóps eigi sķšar en 1. nóvember 2021.]1)